ZWOLNIENIE Z KASY FISKALNEJ
Ze zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania sprzedaży na kasie fiskalnej mogą skorzystać podatnicy, u których przychód ze sprzedaży na rzecz osób fizycznych i rolników ryczałtowych w poprzednim roku nie przekroczył kwoty 20 000 zł. Po przekroczeniu tego limitu, podatnik jest zobowiązany w ciągu dwóch miesięcy od końca miesiąca, w którym został przekroczony limit do zakupu kasy fiskalnej i ewidencjonowania na niej sprzedaży.
Dla przedsiębiorców, którzy rozpoczęli prowadzenie działalności, limit do kasy oblicza się proporcjonalnie od daty pierwszej sprzedaży na rzecz osoby fizycznej.
PRZYKŁAD Pan Krzysztof 2 lutego 2022 roku założył działalność gospodarczą. 5 maja dokonał pierwszej sprzedaży na rzecz osoby fizycznej. Limit, uprawniający Pana Krzysztofa do zwolnienia z ewidencjonowania sprzedaży na kasie fiskalnej będzie liczony od dnia 5 maja, a zatem będzie wynosił 13 205,48 zł (od 5 maja do końca roku pozostało 241 dni, (241/365) * 20 000= 13 205,48).
ULGA Z TYTUŁU ZAKUPU KASY FISKALNEJ
Przedsiębiorca, który zakupił kasę fiskalną online, może skorzystać z ulgi na jej zakup. Kwota ulgi to 90% ceny zakupu, jednak nie może to być kwota wyższa niż 700 zł. Podatnik VAT wykazuje kwotę ulgi w pliku JPK, pomniejszając tym samym swoje zobowiązanie podatkowe lub wykazuje tę kwotę do zwrotu na rachunek bankowy. Podatnik zwolniony z VAT składa do urzędu skarbowego wniosek wraz z kopią faktury za zakup kasy, potwierdzeniem zapłaty oraz kopią raportu miesięcznego za pierwszy miesiąc.
ZWOLNIENIE PODMIOTOWE Z VAT
Przedsiębiorcy, którzy wykazali przychody ze sprzedaży w wysokości poniżej 200 000 zł, mogą korzystać ze zwolnienia podmiotowego z VAT na podstawie art. 113 ust. 1 Ustawy o VAT. Podatnicy, którzy rozpoczęli prowadzenie działalności w trakcie roku, ustalają limit proporcjonalnie do ilości dni prowadzenia działalności.
PRZYKŁAD Pani Marlena rozpoczęła prowadzenie działalności 4 kwietnia 2022 roku. Limit przychodów, uprawniający do korzystania ze zwolnienia podmiotowego w VAT w 2022 roku wyniesie 149 041,10 zł (ponieważ Pani Marlena będzie prowadzić działalność przez 272 dni 2022 roku, a więc (272/365) * 200 000 = 149 041,10 zł).
ZWOLNIENIE PRZEDMIOTOWE Z VAT
Przedsiębiorca może być także przedmiotowo zwolniony z VAT, czyli na podstawie rodzaju wykonywanej działalności, o czym mówi art. 43 ust. 1 Ustawy o VAT (m.in. lekarz, psycholog, pielęgniarka, osoby świadczące usługi finansowe).
ZASADY WYSTAWIANIA FAKTUR
Według zasady ogólnej, podatnik ma czas na wystawienie faktury do 15 dnia miesiąca następnego po miesiącu, w którym wykonano usługę lub dokonano dostawy towaru.
Ponadto, istnieją szczególne przypadki, dotyczące terminu wystawienia faktury. Fakturę należy wystawić:
- – do 30 dnia od daty wykonania usługi – w przypadku usług budowlanych i budowlano-montażowych;
- – do 60 dnia od daty dostawy towaru, m.in. książek drukowanych;
- – do 90 dnia od daty wykonania czynności polegających na drukowaniu książek, czasopism, magazynów;
- – z upływem terminu płatności – w przypadku dostawy energii elektrycznej, świadczenia usług telekomunikacyjnych, usług najmu, dzierżawy, leasingu.
FAKTURA ZALICZKOWA I KOŃCOWA
Jeżeli podatnik otrzyma zaliczkę przed wykonaniem usługi lub dostawą towaru, ma obowiązek wystawić fakturę zaliczkową. Po wykonaniu usługi lub dostarczeniu towaru przedsiębiorca wystawia fakturę końcową. Kwota pozostała do zapłaty, wynikająca z faktury końcowej powinna być pomniejszona o wpłacone wcześniej zaliczki.
Jeśli faktura zaliczkowa obejmuje całą kwotę zamówienia, sprzedawca nie ma obowiązku wystawiać faktury końcowej.
Otrzymanie zaliczki wywołuje skutki wyłącznie na gruncie podatku VAT.
FAKTURA PRO FORMA
Fakturę pro forma wystawia się zazwyczaj w celu potwierdzenia zawarcia transakcji. Często na podstawie faktury pro forma kontrahent wpłaca zaliczkę lub dokonuje przedpłaty.
Warto zwrócić uwagę na fakt, że faktura pro forma nie jest dowodem księgowym, a więc nie jest podstawą ujęcia kosztu czy przychodu. Wystawienie faktury pro forma nie powoduje żadnych konsekwencji na gruncie podatku dochodowego ani na gruncie podatku VAT. Zatem pomimo wystawienia faktury pro forma, sprzedawca ma obowiązek wystawić fakturę sprzedaży.
PARAGON Z NIP – FAKTURA UPROSZCZONA
Mianem faktury uproszczonej określa się paragony wystawione na kwotę do 450 zł brutto lub 100 euro, które zawierają NIP nabywcy. Faktura uproszczona jest dowodem księgowym.
Jeżeli sprzedawca wystawi paragon z NIP nabywcy, lecz łączna kwota przekroczy 450 zł brutto, nabywca ma prawo zażądać wystawienia faktury do takiego paragonu w ciągu 3 miesięcy, licząc od końca miesiąca, w którym został wystawiony paragon.
NOTA KORYGUJĄCA A FAKTURA KORYGUJĄCA
Podatnicy nierzadko popełniają błędy podczas wystawiania faktur, które można skorygować. Służą do tego faktura korygująca oraz nota korygująca.
Notę korygującą może wystawić wyłącznie nabywca w celu poprawienia błędów występujących na otrzymanej fakturze. Błędy mogą dotyczyć tylko elementów opisowych faktury, takich jak informacje dotyczące nabywcy, daty płatności.
Natomiast fakturę korygującą może wystawić wyłącznie sprzedawca. Służy ona do skorygowania błędów w pozycjach faktury (stawki VAT, ceny). Fakturę korygującą wystawia się również w przypadku zwrotu zakupionych przez nabywcę towarów.
MECHANIZM PODZIELONEJ PŁATNOŚCI
Mechanizm podzielonej płatności, czyli split payment, polega na tym, że płatność za towar lub usługę, zrealizowana przez nabywcę specjalnym przelewem nie trafia w całości na rachunek odbiorcy, ale zostaje rozdzielona na kwotę netto i podatek VAT. Kwota netto trafia na rachunek sprzedawcy, a kwota podatku VAT – na jego rachunek VAT. Rachunek VAT jest tworzony przez bank automatycznie, jako dodatkowe konto, do każdego rachunku założonego w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą.
Obowiązek stosowania mechanizmu podzielonej płatności mają podatnicy, którzy sprzedają lub nabywają towary lub usługi wymienione w załączniku nr 15 do Ustawy o VAT i jednocześnie wartość brutto całej faktury, przekracza kwotę 15 000 zł.
Jeśli przedsiębiorca zapłaci za fakturę z pominięciem MPP lub na konto sprzedawcy, które nie znajduje się na tzw. białej liście podatników VAT, taki wydatek nie będzie stanowić kosztu uzyskania przychodu.
PŁATNOŚCI ZA FAKTURY – ULGA NA ZŁE DŁUGI
Jeśli przedsiębiorca wystawi fakturę sprzedaży, za którą nie otrzyma płatności od kontrahenta w terminie 90 dni od dnia terminu płatności, podatnik ma możliwość na skorzystanie z tzw. ulgi na złe długi w podatku VAT i w podatku dochodowym, a zatem może pomniejszyć zobowiązanie podatkowe o kwotę wynikającą z faktury.
Jeżeli natomiast przedsiębiorca nie opłaci faktury, która stanowi koszt uzyskania przychodu w ciągu 90 dni od daty terminu płatności, podatnik ma obowiązek skorygować zobowiązanie podatkowe, tj. powiększyć podstawę obliczenia podatku o kwotę wynikającą z faktury (zmniejszyć koszty).
LIMITY W PŁATNOŚCIACH GOTÓWKOWYCH 1.01.2023
Do końca 2022 roku transakcje między przedsiębiorcami do kwoty 15 000 zł mogą być rozliczane gotówkowo. Limit ten zmieni się od 1.01.2024 i będzie wynosił 8 000 zł. Jeżeli przedsiębiorca dokona płatności gotówkowej, nie będzie mógł zaliczyć takiego wydatku do kosztów uzyskania przychodu.
Od 1.01.2024 zostanie również wprowadzony limit płatności gotówkowych między przedsiębiorcą a osobą fizyczną i będzie wynosił 20 000 zł. Jeżeli przedsiębiorca przyjmie płatność od konsumenta w formie gotówkowej powyżej tej kwoty, zostanie nałożona na niego sankcja w postaci podwójnego opodatkowania takiej transakcji.
BDO
BDO to baza danych o produktach i opakowaniach oraz o gospodarce odpadami. System BDO umożliwia kontrolę ilości wytwarzanych odpadów, a także przeciwdziała powstawaniu nielegalnych wysypisk śmieci.
Wpisowi do BDO podlegają podmioty, które wytwarzają odpady i prowadzą ich ewidencję, wprowadzają na rynek produkty w opakowaniach, pojazdy, opony, smary, oleje, akumulatory, sprzęt elektroniczny i elektryczny, a także producenci, importerzy i wewnątrzwspólnotowi nabywcy opakowań.
SAMOCHODY W DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ
Przedsiębiorca ma możliwość użytkowania w prowadzonej działalności gospodarczej zarówno samochodów ciężarowych jak i osobowych.
Jeżeli pojazd jest samochodem ciężarowym i jest środkiem trwałym firmy, od wydatków z nim związanych można odliczyć 100% podatku VAT oraz zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów 100% kwoty netto, wynikającej z faktury.
Wydatki związane z samochodami osobowymi możemy rozliczać na 3 sposoby:
samochód osobowy jest środkiem trwałym firmy i jest używany wyłącznie w działalności gospodarczej – możliwość odliczenia 100% VAT oraz zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów 100% kwoty netto;
OBOWIĄZKI: należy zgłosić samochód do urzędu skarbowego na druku VAT-
26 oraz prowadzić szczegółową ewidencję przebiegu pojazdu.
samochód osobowy jest środkiem trwałym firmy i jest używany w działalności oraz prywatnie – możliwość odliczenia 50% VAT oraz zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów 75% sumy kwoty netto i połowy nieodliczonego podatku VAT;
samochód prywatny wykorzystywany w działalności gospodarczej (nie jest wprowadzony do ewidencji środków trwałych firmy) – możliwość odliczenia 50% VAT oraz zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów 20% sumy kwoty netto i połowy nieodliczonego podatku VAT.
W samochodu prywa5tnego używanego w działalności, do kosztów uzyskania przychodów trafi 20% kwoty wynikającej z zawartej polisy ubezpieczeniowej samochodu.
LIMITY (150 000 ZŁ i 225 000 ZŁ)
W 2019 roku wprowadzono limit w wysokości 150 000 zł (225 000 zł dla samochodów elektrycznych), dotyczący rozliczenia części kapitałowej raty leasingowej (limit nie obejmuje części odsetkowej zaliczanej w całości do kosztów uzyskania przychodów) oraz faktury za zakup samochodu.
Jeżeli wartość samochodu spalinowego przekracza kwotę 150 000 zł, podatnik musi ustalić proporcję, w jakiej będzie zaliczał do kosztów uzyskania przychodów koszty związane z ratą leasingową lub amortyzacją. Proporcja dotyczy również ubezpieczenia AC oraz GAP.
SKŁADKI ZUS PRZEDSIĘBIORCY
Z „ulgi na start” może skorzystać przedsiębiorca, który otworzył działalność gospodarczą po raz pierwszy albo ponownie – po co najmniej 60 miesiącach kalendarzowych od ostatniego jej zawieszenia lub zakończenia.
Ulga na start przysługuje maksymalnie przez 6 miesięcy kalendarzowych od rozpoczęcia działalności gospodarczej.
Po wykorzystaniu „ulgi na start” przedsiębiorca może przez kolejne 24 miesiące opłacać składki w preferencyjnej wysokości. Podstawą do obliczenia składek na ubezpieczenia społeczne jest kwota 30% minimalnego wynagrodzenia, obowiązującego w danym roku kalendarzowym.
Następnie podatnik przez maksymalnie 36 miesięcy może korzystać z tzw. małego ZUS plus – w tym przypadku składki na ubezpieczenia społeczne są zależne od osiągniętego w poprzednim roku dochodu. Warunkiem skorzystania z tej preferencji jest prowadzenie działalności przez co najmniej 60 dni w roku poprzednim oraz uzyskanie maksymalnie 120 000 zł przychodu.
Z wymienionych powyżej preferencji nie może skorzystać przedsiębiorca, który w ramach prowadzonej działalności gospodarczej wykonuje dla byłego pracodawcy taką samą pracę, jaką wykonywał na podstawie umowy o pracę w bieżącym lub w poprzednim roku kalendarzowym.
Po wyczerpaniu powyższych ulg, przedsiębiorca jest zobowiązany do opłacania składek ZUS na zasadach ogólnych (podstawa składek na ubezpieczenia społeczne to 60% prognozowanego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia).
Od 2022 roku składka na ubezpieczenie zdrowotne jest uzależniona od osiągniętego dochodu lub przychodu oraz od formy opodatkowania:
skala podatkowa – składka zdrowotna: 9% od dochodu;
podatek liniowy – składka zdrowotna: 4,9% od dochodu;
ryczałt – wyróżniamy 3 progi przychodów, na podstawie których opłacana jest składka na ubezpieczenie zdrowotne:
– przychód od początku roku < 60 000 zł: składka miesięczna – 335,94 zł
– przychód od początku roku pomiędzy 60 000 zł a 300 000 zł:
składka miesięczna – 559,89 zł
– przychód od początku roku > 300 000 zł: składka miesięczna – 1 007,81 zł.